effective

Μια εισαγωγή στον αποτελεσματικό αλτρουισμό

Οι περισσότεροι από εμάς θέλουμε να βοηθήσουμε. Βλέπουμε γύρω μας πόνο, αδικία και θανάτους και τείνουμε να θέλουμε να κάνουμε κάτι για όλα αυτά. Προσπαθώντας όμως να καταλάβουμε τι θα μπορούσε να είναι αυτό το κάτι (χώρια το να το κάνουμε) μπορεί να είναι μια δύσκολη και απογοητευτική πρόκληση.

Ο αποτελεσματικός αλτρουισμός είναι η απάντηση σε αυτή την πρόκληση. Είναι ένα πεδίο έρευνας, το οποίο χρησιμοποιεί υψηλής ποιότητας αποδεικτικά στοιχεία και ορθολογικό τρόπο σκέψης, έτσι ώστε να δείξει με ποιόν τρόπο μπορούμε να δώσουμε την μεγαλύτερη δυνατή βοήθεια σε αυτούς που τη χρειάζονται. Επιπλέον, πρόκειται για μία ομάδα ανθρώπων που λαμβάνουν τις απαντήσεις αυτές σοβαρά, επικεντρώνοντας τις προσπάθειές τους στις πιο υποσχόμενες λύσεις για τα πιο φλέγοντα ζητήματα του πλανήτη.

Πολλές προσπάθειες με στόχο το καλό αποτυγχάνουν, αλλά οι καλύτερες είναι ξεχωριστές

Στους περισσότερους τομείς της ζωής μας, καταλαβαίνουμε ότι είναι σημαντικό να βασίζουμε τις αποφάσεις μας σε αποδεικτικά στοιχεία, παρά σε εικασίες ή στο ένστικτο μας. Όταν αγοράζεις ένα τηλέφωνο, θα διαβάσεις τις κριτικές των καταναλωτών έτσι ώστε να βρεις την καλύτερη προσφορά. Σίγουρα, δεν θα αγοράσεις ένα κινητό που κοστίζει 1.000 φορές περισσότερο από ένα πανομοιότυπό του. Ωστόσο, δεν είμαστε τόσο επικριτικοί όταν πρόκειται να επικεντρωθούμε σε παγκόσμια προβλήματα.

Είναι σημαντικό να βρίσκουμε λύση στα σωστά προβλήματα 

Τα ΜΜΕ συνήθως εστιάζουν στα αρνητικά γεγονότα. Παρ’ όλα αυτά, ο κόσμος βελτιώνεται από πολλές απόψεις. Συντονισμένες προσπάθειες για τη βελτίωση του πλανήτη έχουν ήδη φαινομενική επιτυχία. Ας δούμε μερικά μόνο παραδείγματα. Ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα έχουν μειωθεί στο μισό από το 1990. Κατά τον Ψυχρό πόλεμο είδαμε χιλιάδες πυρηνικά όπλα να δοκιμάζονται στον Ατλαντικό, αλλά επιβιώσαμε χωρίς ούτε ένα χτύπημα. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων αιώνων, έχουμε ποινικοποιήσει τη δουλεία, έχουμε μειώσει δραματικά την καταπίεση της γυναίκας, και σε πολλές χώρες, έχουμε καταφέρει να προστατέψουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα και να επιτύχουμε την αποδοχή των ανθρώπων που είναι ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι ή τρανσέξουαλ. 

Παρ’ όλα αυτά, πολλά προβλήματα παραμένουν. Περίπου 700 εκατ. άνθρωποι ζουν με λιγότερα από $2 τη μέρα. Η κλιματική αλλαγή και οι αποπροσανατολιστικές νέες τεχνολογίες μπορούν να βλάψουν δισεκατομμύρια ανθρώπους στο μέλλον. Δισεκατομμύρια ζώα, που ενδεχομένως να αξίζουν διαφορετική ηθική μεταχείριση, περνάνε τη ζωή τους υποφέροντας σε εργοστασιακές μονάδες. Υπάρχουν τόσα προβλήματα, που πρέπει να σκεφτούμε προσεκτικά, με ποια προτεραιότητα πρέπει να δοθεί λύση σε αυτά. Ο σκοπός τον οποίο επιλέγεις να ασχοληθείς είναι ένας βασικός δείκτης για το πόσο καλό μπορεί να κάνεις. Εάν επιλέξεις έναν σκοπό που δεν πρόκειται να βοηθήσει πολλούς ανθρώπους (ή ζώα), ή όπου δεν υπάρχουν πολλοί σωστοί τρόποι για να λυθούν σχετικά προβλήματα, αμέσως περιορίζεις τον αντίκτυπο των πράξεων σου.  

Εναλλακτικά, εάν επιλέξεις ένα σκοπό, όπου μπορείς να προσφέρεις μεγάλη βοήθεια, χρησιμοποιώντας δοκιμασμένες λύσεις, μπορείς να έχεις τεράστιο αντίκτυπο. Για παράδειγμα, κάποιες προσπάθειες για την μείωση βασανισμού των ζώων φαίνονται πολύ αποτελεσματικές. Σκεπτόμενη προσεκτικά και δρώντας στρατηγικά, μία μικρή ομάδα ανθρώπων που διοργανώνουν εκστρατείες με ελάχιστο κεφάλαιο, έχουν βοηθήσει στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης εκατοντάδων εκατομμυρίων κοτόπουλων που υπέφεραν στις εργοστασιακές μονάδες των ΗΠΑ. 

Πολλοί άνθρωποι κινητοποιούνται για να κάνουν κάτι καλό, αλλά επιλέγουν έναν σκοπό χωρίς να έχουν κάνει καθόλου έρευνα. Υπάρχουν πολλοί λόγοι γι’ αυτό, όπως η προσωπική εμπειρία με ένα πρόβλημα ή ένα κοντινό πρόσωπο που κάνει συχνές δωρεές σε κάποιο συγκεκριμένο οργανισμό. Αλλά επιλέγοντας έναν σκοπό που απλά τυχαίνει να είναι σημαντικός για εμάς, ίσως παραβλέπουμε πιο σημαντικά προβλήματα της εποχής μας. Δεδομένου ότι οι περισσότερες παρεμβάσεις φαίνεται να έχουν μικρό αντίκτυπο, υπάρχει περίπτωση να εστιάσουμε σε κάτι με μικρό αντίκτυπο εάν δεν επιλέξουμε προσεκτικά. Μπορούμε να κάνουμε περισσότερο καλό, εάν αναλογιστούμε τους διάφορους σκοπούς προσεκτικά, παρά να επιλέξουμε τον πρώτο που θα συναντήσουμε.

peter singer

Πολλά υποσχόμενοι σκοποί

Πώς τότε, θα ξέρουμε σε ποιους σκοπούς πρέπει να εστιάσουμε;

Ερευνητές έχουν βρει τον ακόλουθο οδηγό πολύ χρήσιμο. Δουλεύοντας πάνω σε έναν σκοπό είναι πολύ πιθανό να έχει μεγάλο αντίκτυπο όταν ο σκοπός είναι:

    • Μεγάλος σε έκταση (επηρεάζει πολλές ζωές, σε μεγάλο βαθμό)
    • Παραμελημένος σε μεγάλο βαθμό (ελάχιστοι ασχολούνται με το πρόβλημα) 
    • Εύλυτος ή ευάγωγος σε μεγάλο βαθμό (επιπρόσθετοι πόροι μπορούν να συμβάλλουν στην επίλυση του προβλήματος)

Στη βάση του συλλογισμού αυτού, διάφοροι σκοποί εμφανίζουν την πιθανότητα μεγάλου αντίκτυπου.

Μερικοί σκοποί προτεινόμενοι από το άρθρο είναι:

  • Καταπολέμηση της ακραίας φτώχειας
  • Βασανισμός των ζώων
  • Βελτίωση του μακροπρόθεσμου μέλλοντος

Όλα τα παραπάνω υπάρχουν στα θεμέλια και το περιεχόμενο του μαθήματος Caring for Life Education. Ένα μάθημα που εάν ενταχθεί στο πρόγραμμα σπουδών Πρωτοβάθμιας στην Ελλάδα, μπορεί να επηρρεάσει τις ζωές αμέτρητων ανθρώπων και ζώων, όπως και το περιβάλλον. Σας παρακαλούμε να κάνετε τη σωστή επιλογή και να χρησιμοποιήσετε τους πόρους σας για την υποστήριξη ενός σκοπού που αξίζει – επιλέξτε να είστε αποτελεσματικοί στον αλτρουισμό σας! 

Κάντε δωρεάΥπογράψτε εδώ – Μοιραστείτε νέα μας στα κοινωνικά σας δίκτυα

Δείτε ολόκληρο το άρθρο εδώ